عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ
الْعَاصِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ(صلى الله عليه وسلم) قَالَ: « كَيْفَ بِكُمْ
وَبِزَمَانٍ ». أَوْ « يُوشِكُ أَنْ يَأْتِىَ زَمَانٌ يُغَرْبَلُ النَّاسُ فِيهِ
غَرْبَلَةً, تَبْقَى حُثَالَةٌ مِنَ النَّاسِ قَدْ مَرِجَتْ عُهُودُهُمْ
وَأَمَانَاتُهُمْ وَاخْتَلَفُوا فَكَانُوا هَكَذَا ». وَشَبَّكَ بَيْنَ
أَصَابِعِهِ. فَقَالُوا: وَكَيْفَ بِنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «
تَأْخُذُونَ مَا تَعْرِفُونَ, وَتَذَرُونَ مَا تُنْكِرُونَ, وَتُقْبِلُونَ عَلَى
أَمْرِ خَاصَّتِكُمْ, وَتَذَرُونَ أَمْرَ عَامَّتِكُمْ». ابوداود(4344) وأحمد في
المسند والحاكم في المستدرك والبيهقي وصححه الألباني في صحيح الجامع(4594)و
(8185), و الصحيحة(205).
واتە: نزیكە زەمانێك بێت بەسەرتاندا
بەهۆی تاقیكردنەوەكانەوە خەڵكی لە بێژەنگ بدرێت تیایداو تا وای لێ دێت تەنها
كۆتەڵەو پۆخڵەو خراپەكان بمێننەوە كە پەیمان و ئەمانەتەكانیان تێكەڵاو كردووەو
خراپ بووە(واتە هەردەمەی لەسەر پەیمان و بەڵێنێكن و زوو زوو دەیشكێنن), (وەدەچن
بەناو یەكداو لەیەكتر جیاناكرێنەوە بەجۆرێك) بە وێنەی ئەمەیان لێ دێت: پێغەمبەری
خوا(صلی الله علیە وسلم) پەنجەكانی كرد بە ناو یەكدا.
وتیان: ئەی پێغەمبەری خوا كاتێ ئەمە ڕوویدا ئێمە
لەو ڕۆژەدا چۆن بین و فەرمانی چیمان پێ دەكەیت؟
فەرموی: ئەو شتەی بە چاك و باشی دەزانن
وەری دەگرن و ئەوەشی بە خراپی دەزانن وازی لێ دەهێنن و ڕوو دەكەنە كاروباری
تایبەتی خۆتان و خەریكی چاكردنی خۆتان و كەسوكارتان دەبن و چاكردن و خەریك بوون بە
كاری عامی خەڵك واز لێ دێنن.
بڕوانە شەرحی فەرمودەكە لە (عون المعبود
شرح سنن أبي داود) محمد شمس الحق العظيم آبادي أبو الطيب11/334.